Không ít người lo lắng rằng thói quen ngủ nhiều có thể khiến cân nặng tăng lên, đặc biệt là những ai đang thực hiện chế độ giảm cân. Tuy nhiên, để trả lời một cách chính xác cho câu hỏi ngủ nhiều có béo không, cần hiểu rõ tác động của giấc ngủ đến hệ thống trao đổi chất, hormone và thói quen ăn uống hàng ngày. Cùng hitechtattoos.com tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây nhé!
Thế nào là ngủ nhiều?
Trước khi kết luận ngủ nhiều có béo không, cần làm rõ khái niệm “ngủ nhiều”. Mỗi độ tuổi có một nhu cầu giấc ngủ khác nhau. Trẻ nhỏ có thể cần từ 10 đến 14 giờ ngủ mỗi ngày, người trưởng thành thường chỉ cần từ 7 đến 9 giờ. Nếu thời gian ngủ vượt mức khuyến nghị và kèm theo tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng dù đã nghỉ ngơi, thì đó có thể được xem là ngủ quá mức.
Ngủ nhiều có béo không?
Để biết chính xác ngủ nhiều có béo không, cùng tìm hiểu chi tiết về tác động của giấc ngủ đến cân nặng của cơ thể:
Sự điều tiết hormone ảnh hưởng đến cân nặng
Một trong những mối liên hệ quan trọng giữa giấc ngủ và cân nặng nằm ở sự điều tiết hormone. Hai loại hormone chính ảnh hưởng đến cảm giác đói và no là leptin và ghrelin. Trong đó, leptin giúp giảm cảm giác thèm ăn, còn ghrelin lại làm tăng sự đói bụng. Khi bạn ngủ đủ và đều đặn, cơ thể duy trì được lượng leptin ổn định, từ đó giúp hạn chế cơn thèm ăn không cần thiết. Ngược lại, việc thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều có thể làm mất cân bằng hai loại hormone này, khiến bạn dễ rơi vào trạng thái đói giả, ăn nhiều hơn mức cần thiết.
Ngủ quá nhiều có thể làm chậm quá trình trao đổi chất
Một số nghiên cứu đã ghi nhận rằng những người ngủ quá mức (trên 9–10 tiếng mỗi ngày) có nguy cơ tăng cân cao hơn so với người ngủ vừa đủ. Điều này có thể đến từ nhiều yếu tố. Đầu tiên, trong trạng thái ngủ, cơ thể tiêu hao năng lượng ít hơn rất nhiều so với khi hoạt động, làm chậm quá trình trao đổi chất. Bên cạnh đó, thói quen ngủ dậy muộn còn dễ kéo theo một chế độ ăn uống không điều độ, ăn khuya, bỏ bữa sáng và ít vận động trong ngày.
Nghiên cứu khoa học về việc ngủ nhiều và nguy cơ béo phì
Một nghiên cứu được tiến hành tại Canada từng chỉ ra rằng, những người trưởng thành có xu hướng tăng cân nhiều hơn khi họ duy trì thời gian ngủ vượt mức bình thường trong thời gian dài. Thậm chí, một số thí nghiệm trên động vật cũng cho thấy rằng ngủ quá mức có thể ảnh hưởng đến khả năng điều hòa lượng đường trong máu, làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa, tiểu đường và béo phì.
Nguyên nhân khiến bạn ngủ nhiều hơn bình thường
Không phải lúc nào ngủ nhiều cũng đơn thuần là do lười vận động hay thói quen sinh hoạt. Một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cũng có thể dẫn đến tình trạng ngủ nhiều, bao gồm:
- Trầm cảm: Người mắc trầm cảm thường ngủ nhiều nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi, uể oải.
- Thiếu máu: Làm giảm khả năng tập trung, dễ buồn ngủ và không có sức.
- Suy tuyến giáp: Làm chậm quá trình trao đổi chất, gây mệt mỏi kéo dài dù đã ngủ đủ.
- Rối loạn giấc ngủ (Hypersomnia): Là tình trạng ngủ liên tục nhưng vẫn thấy buồn ngủ, một dạng bệnh lý khá hiếm.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc an thần, chống trầm cảm hoặc điều trị thần kinh có thể gây buồn ngủ kéo dài.
- Tổn thương thần kinh: Bệnh Parkinson, u não hoặc chấn thương sọ não cũng là nguyên nhân tiềm ẩn khiến bạn ngủ nhiều.
Nếu tình trạng ngủ quá mức diễn ra thường xuyên và không rõ nguyên nhân, bạn nên tìm đến bác sĩ để kiểm tra sức khỏe toàn diện.
Ngủ ít có gây tăng cân hay không?
Không chỉ ngủ nhiều, ngủ không đủ giấc cũng có thể gây rối loạn cân nặng. Thiếu ngủ thường đi kèm với tình trạng thèm ăn, đặc biệt là với các thực phẩm giàu đường và tinh bột. Nguyên nhân là do thiếu ngủ làm tăng mức ghrelin và giảm leptin, dẫn đến cảm giác đói liên tục.
Ngoài ra, khi bạn mệt mỏi do thiếu ngủ, bạn dễ có xu hướng ăn vặt, ăn theo cảm xúc và giảm khả năng kiểm soát hành vi ăn uống. Chưa kể, thiếu ngủ làm giảm khả năng trao đổi chất, khiến cơ thể đốt cháy ít calo hơn và tích tụ mỡ nhanh hơn.
Cách cải thiện giấc ngủ để duy trì cân nặng lý tưởng
Dù là ngủ quá nhiều hay quá ít đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến vóc dáng và sức khỏe. Vì thế, việc điều chỉnh giấc ngủ đúng cách sẽ hỗ trợ tích cực trong việc quản lý cân nặng. Dưới đây là một số bí quyết đơn giản mà hiệu quả:
- Ngủ đúng giờ, đều đặn mỗi ngày để giúp cơ thể hình thành đồng hồ sinh học ổn định.
- Tránh các thiết bị điện tử trước khi ngủ, đặc biệt là điện thoại và laptop vì ánh sáng xanh từ màn hình có thể làm rối loạn hormone melatonin.
- Không sử dụng caffeine hoặc đồ uống có cồn vào buổi tối để đảm bảo chất lượng giấc ngủ.
- Tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày, nhưng tránh tập luyện sát giờ đi ngủ.
- Tạo không gian ngủ yên tĩnh, mát mẻ và sạch sẽ, giúp dễ chìm vào giấc ngủ sâu hơn.
- Ăn uống điều độ, tránh ăn khuya và hạn chế đồ ăn nhiều đường, nhiều dầu mỡ vào buổi tối.
Cách cải thiện giấc ngủ để duy trì cân nặng lý tưởng
Tạm kết
Những thông tin lý giải ngủ nhiều có béo không cho thấy đây là yếu tố then chốt trong việc giữ gìn sức khỏe và vóc dáng. Ngủ nhiều có thể dẫn đến tăng cân, nhưng điều này còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây ngủ nhiều và lối sống của bạn. Ngược lại, thiếu ngủ cũng có thể khiến cân nặng mất kiểm soát. Vì vậy, hãy điều chỉnh thói quen ngủ hợp lý, ăn uống lành mạnh và vận động đều đặn mỗi ngày. Khi ngủ đủ và đúng cách, không chỉ cân nặng được duy trì mà sức khỏe tinh thần và thể chất cũng cải thiện rõ rệt. Đừng xem nhẹ vai trò của một giấc ngủ ngon – đó là nền tảng cho một cơ thể khỏe mạnh và cân đối.